نخ فرش دستباف

بافندگان عزیز فرش دستباف میدانند که مناسبترین پشم برای نخ فرش دستباف، پشم ایرانی است که به دلیل :
الف : جعد بالا و برگشت پذیری الیاف حتی اگر ماهها پایه مبل و سایر وسایل روی آن باشد به محض برداشتن، ظرف چند ساعت به حالت اولیه برگشته و هیچ اثری بر جای نمی ماند .
ب : نخ تولیدی از پشم ایرانی می تواند ساعتها در رنگ گیاهی جوش بخورد بدون آنکه حالت نمدی پیدا کند و  این موضوع در مورد حتی گرانترین نخهای پشم خارجی امکان پذیر نمیباشد. به دلیل محسنات فوق الذکر نخهای نازک (نمره  15 تا 20متریک ) این شرکت برای بافت  فرشهای ممتاز قم ، اصفهان،تبریز..... استفاده می شود .

نخ از پشم ایرانی شامل:

نخ شانه شده ( تک گل ) اولین نخ شانه شده ایرانی مناسب رنگرزی گیاهی و بافت فرشهای فوق العاده مرغوب 7 رج به بالا		نخ ایرانی شانه نشده از نمره 3 تا 15 متریک عرضه می گردد. این نخ به دلیل صافی و یکنواختی مناسب ترین نخ برای فرشهای کمتر از 50 رج می باشد.

ب) نخ از پشم خارجی

نخ از پشم خارجی شامل:

مارک سبز نخ بسیار سفید از 100% پشم خارجی نرم در نمرات 7 تا 17 قابل عرضه است.

مارک آبی 100% از پشم خارجی سفید در نمرات 7 الی 17 قابل عرضه است.

آراز نخ آراز از 100% پشم خارجی نرم و سفید از نمرات 7 الی 17 قابل عرضه است.

یاس این نخ از تاپس 100% خارجی نرم و سفید از نمره 7 تا 17 قابل عرضه است.

ج) نخ از تاپس مرینوس

نخ از تاپس مرینوس شامل:

مارک قرمز از تاپس مرینوس در نمرات از 7 تا 20 بصورت بوبین یا کلاف قابل عرضه است.

مارک استرالیا از تاپس مرینوس بسیار مرغوب استرالیا تولید می گردد. در نمرات 7 تا 20 متریک قابل عرضه می باشد.

مارک قرمز یاس از تاپس مرینوس در نمرات 7 تا 20 متریک عرضه می گردد.

نخ سه لا رنگی این نخ با پشم مرینوس تولید می شود و با رنگهای CIBA ساخت سوئیس در بیش از 120 رنگ عرضه می گردد. نمره این نخ 15 سه لا می باشد که عمدتا برای بافت فرشهای اصفهان و نائین مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع طرحهای نقشه قالی

شاه عباسی اساس این طرح را گلهای طراحی شده خاصی تشکیل می دهند که به نام شاه عباسی مشهور شده است. این گلهای تجرید یافته، ضمن شاخه و برگها و گاه اسلیمی ها و ختائی ها در متن و حاشیه فرش، نقشه اصلی را تشکیل می دهند. به گروههای فرعی طرح اصلی نامهای ، افشان ، لچک ترنج، ترنجدار، درختی، جانوری، شیخ صفی، طره دار سلسله ای ، شاه عباسی تصرفی، ترنجی طره دار، بوته ای و لچک ترنج کف ساده ، داده شده است

اسلیمی شکل اصلی این طرح را شاخه های دورانی در میان برگها تشکیل می دهد. این شاخه ها، تجرید یافته طرح درخت می باشند. اسلیمی انواع بسیار زیاد دارد و معمولا در بیشتر قالبها این طرح تکرار می گردد اما در بعضی فرشها این طرح مسلط است . معروفترین اسلیمی ها ، اسلیمی دهن اژدر است. در این نوع اسلیمی انتهای هر شاخه به دو بخش متقارن منشعب می گردد و بصورت فکین اژدها نشان داده می شود و روی ساقه شاخه ها جوانه هایی در نقاط مختلف تزئین شده است که بیشتر این جوانه ها را اسلیم می نامند. شاید کلمه اسلیمی از اسلیم به معنای جوانه باشد و شاید هم این لغت مصغر اسلامی باشد و می دانیم که در هنرهای اسلامی از این طرح بسیار استفاده شده است. این طرح نیز به لحاظ تغییرات و دخل و تصرف ها به گروههای فرعی بسیار تقسیم شده است. مانند اسلیمی، اسلیمی بندی، اسلیمی شکسته، اسلیمی دهان اژدر، اسلیمی لچک ترنج، اسلیمی ترنجدار و اسلیمی ماری

افشان با آنکه در طرحهای فرش معمولا کلیه اجزا و اشکال، به هم پیوسته و مرتبط هستند، گویی قلم نقاش از هنگام شروع طرح تا پایان آن تحرک و ارتباط خود را قطع نساخته است ولی طرح افشان به این صورت است که گل وبرگها و شاخه ها بطور پراکنده و بدون پیوستگی با یکدیگر در متن فرش افشانده شده اند. به همین علت است که اصل چنین طرحی را افشان نامیده اند. اما در طرح افشان نیز تنوع و تغییر زیادی داده شده است و طرحهای فرعی بسیاری از آن منشعب گشته است. مانند افشان اسلیمی، افشان ختائی، افشان بندی، افشان شکسته، افشان گل اناری، افشان شاه عباسی، افشان شاخه پیچ، افشان دسته گل، افشان حیوان دار و افشان ترنجدار.

بته جقه طرح بته ای تجرید یافته درخت سرو است. بته های سرکج فرش ایران که به بته جقه شهرت یافته است. در طرحهای بته ای به اندازه و اشکال مختلف به چشم می خورد. معروفترین طرحهای بته ای عبارتند از بته جقه ، بته شاخ گوزن ، بته ترمه ، بته سرابندی ، بته خرقه ای، بته قلمکار اصفهان ، هشت گل، بته کردستانی یا هشت بته ، بته میر شکسته، بته لچک ترنج ، بته سنندج، بته افشاری و بته بازوبندی و بوته بادامی.

درختی با وجودی که در طراحی فرش اساس کار را شاخه و برگها تشکیل می دهند ولی در طرحهای درختی سعی شده است تا وجه تشابه زیاد با طبیعت حفظ گردد. در اغلب طرحهای این گروه درخت و درختچه های کوچک و بزرگ به ویژه به صورت انفرادی ترکیب اصلی را تشکیل داده اند و با اجزاء دیگری ترکیب شده اند. طرحهای معروف درختی اینطور نامگذاری شده اند: درختی جانوری یا حیوان دار، درختی سبزیکار یا آب نما، درختی ترنجدار ، درختی سروی و درختی گلدانی.

شکارگاه مشخصاتی که در مورد طرحهای درختی ذکر شده در طرحهای شکارگاه نیز وجود دارد ، اما در اغلب طرحهای شکارگاه ، حیوانات وحشی در حال شکار نقش بسته شده است. گروههای فرعی این طرح عبارتند از : شکارگاه درختی، شکارگاه ترنجدار، شکارگاه قابی، شکارگاه لچک ترنج و شکارگاه سراسری.

قابی این طرح از قابهای چند ضلعی بوجود آمده است و از گروهای فرعی آن قابی اسلیمی، قابی قرآنی کرمان یا ستونی را می توا ن نام برد.

ترکمن یا بخارا طرح فرشهای ترکمن از لحاظ هندسی و شکستگی خطوط در ردیف طرحهای ایلی و خاص مردم کوچ نشین است که بطور ذهنی و بدون نقشه بافته می شود. ترکمنی قاب یمونی ، ترکمنی شانه ای، ترکمنی غزال گز(چشم آهو)، ترکمنی آخال، ترکمنی چهار قاب، ترکمنی خورجینی و ترکمنی قاشقی طرحهای فرعی این طرح را تشکیل می دهند.

ماهی در هم این طرح در ردیف طرحهای بومی و ایلی است. بافت آن ما نند سایر طرحهای هندسی ذهنی است و از روی نقشه بوجود نیامده است. خوشبختانه زیبایی این طرح ، طراحان فرش را برآن داشته است که آنرا بصورت یک طرح منظم و مدون و با حفظ ویژگیهای قدیمی آن ، پیاده نمایند. این طرح در بیرجند(یکی از شهرهای استان خراسان) بافته می شده و به تدریج به سایر مناطق فرشبافی ایران راه یافت. چنانکه امروز از شرق تا غرب و همچنین در نواحی مرکزی ایران یعنی از استان خراسان تا آذربایجان و همدان و اراک رواج پیدا کرده است گروه فرعی منشعب از آن عبارتند از : ماهی هرات ، ماهی فراهان و زنبوری، ماهی سنه یا کردستان ، ریزه ماهی یا خرده ماهی و ماهی درهم بندی.

گلفرنگ طرح گلفرنگ ترکیبی است از طرحهای اصیل ایرانی با گلهای طبیعی ، مخصوصا گل سرخ. در این نوع قالی از رنگهای تند و روشن مخصوصا رنگهای سرخ استفاده می شود. گروههای فرعی این طرح را گل سرخ (لچک ترنج) ، گلفرنگ بیجار ، گلفرنگ بیجار ، گلفرنگ مستوفی، گلفرنگ ترنجدار، گلفرنگ دسته گلو گلفرنگ گل و بلبل تشکیل می دهند.

محرابی طرح اصلی محرابی از طرح محراب الهام گرفته شده است و تزئیناتی از قبیل قندیلها و ستونها و سرستونها و گل و برگها به آن اضافه شده است. گروههای فرعی این طرح بنامهای محرابی درختی ، محرابی گلدانی ستونی محرابی قندیلی ، محرابی گلدانی و محرابی دورنما شهرت دارد.

گلدانی درطرح گلدانی اغلب شکل گلدان در اندازه های مختلف به چشم می خورد. گاه یک گلدان بزرگ پر از گل تمام فرش را می پوشاند. گاه چندگلدان کوچک بطور متقارن در اطراف متن و یا دنبال هم سرتاسر متن را فرا می گیرد. گروههای فرعی این طرح عبارتند از : گلدانی ختائی، گلدانی دوطرفه، گلدانی محرابی، گلدانی سراسری ، گلدانی ظل السلطان(گل وبلبل) ، گلدانی حاج خاتمی ، گلدانی تکراری ، گلدانی لچک ترنج و گلدانی یکطرفه.

محرمات در این طرح کل متن فرش از جهت طولی به چند ردیف موازی تقسیم می گردد ودرون این ردیفها با نگاره هایی همچون بته جقه ، انواع اسلیمی و یا ختایی و گل وبرگهای دیگر تزیین می گردد. به عبارت دیگر متن فرش به صورت راه راه می باشد.محرمات بته جقه ای معروفترین طرح این گروه است . این طرح در بعضی از نقاط ایران به نام قلمدانی مشهور است. گروه های فرعی طرح محرمات عبارتند از قلمدانی سراسری، گل ریز با زمینه یکرنگ و بته با زمینه الوان

ایلی این طرحها از قدیمی ترین و اصیل ترین طرحها در فرشبافی ایران بوده است ومخلوق ذهن قالیبافان بومی است. طبیعت و محیط زندگی آنها به ساده ترین شکلی در طرح این فرشها منعکس شده است. از نقشه های منظم و مدون پیروی نمی شود و دارای زیبایی دلپسندی است. طراحان فرش این طرح را از منطقه ای به منطقه دیگر منتقل کرده اند چنانکه از غربی ترین نقطه ایران به شرقی ترین منطقه راه یافته است. گروههای فرعی این طرحها اغلب منسوب به مناطقی است که طرح ابتدا در آنجا رواج پیدا کرده است و یا به نام اشخاصی است که دارای نفوذ محلی بوده اند و یا سفارش بافت آن را داده اند. نامهای معروف و قدیمی این گروه عبارتند از هیبت لو (مربوط به فارس و آباده) ، قشقایی بته ، افشاری، خاتونی، اردبیل، مزلقان ، خمسه ، ساوه، تفرش، هریس، مهربان، گوراوان، زنجان و مشکین شهر، بختیاری، کردی، یلمه، گبه(خودرنگ) ، سیستان، فردوس، سالارخانی، یعقوب خانی، سنگ چوبی، علی میرزائی، جان بیگی، جانمازی،جوین، موسی آباد، بلوچستان، ویس، قرجه، سنه و دسته گل

هندسی همانگونه که از نام طرحهای این گروه پیداست ، کلیه نقوش این گروه به صورت هندسی و با استفاده از خطوط زاویه دار به وجود می آید. گروههای فرعی مهم این طرح عبارتند از: هندسی بندی قابی، هندسی ترنجدار، هندسی محرمات ، هندسی لچک ترنج (شاخه شکسته)، هندسی کف ساده ، هندسی خطائی، هندسی ستاره(موزاییک)، هندسی خاتم شیرازی و هندسی جوشقانی.

طرحهای واگیره ای منظور از استعمال واژه بندی این است که یک قطعه کوچک از یک طرح در سرتاسر فرش چه از جهت طول و چه از سمت عرض تکرار گردد. چون این قطعات در مرحله تکرار بهم می پیوندند، آنرا بند بندی یا واگره می نامند. نامهای فرعی این گروه عبارتند از بندی اسلیمی، بندی پیچک ، بندی شکسته ، بندی کتیبه ای ، بندی مستوفی ، بندی ورامین یا میناخانی، بندی قالب خشتی یا لوزی، بندی ترنجدار ، بندی درختی ، بندی قابقابی ، بندی شیر شکری یا بازوبندی، بندی سروی ، بندی آدمکی یا ملانصرالدین ، بندی بختیاری ، بندی مجلسی ، بندی خوشه انگوری ، بندی شاخه گوزن حیواندار ، بندی خاتم شیرازی و بندی دسته گل

اقتباسی اغلب طرحهای این گروه شباهت زیادی با طرحهای فرش مناطق مرزی ایران وکشورهای همسایه و حتی سایر کشورها دارد و به همین دلیل آنها را اقتباسی می نامند مانند طرحهای قفقازی و گوبلنی .

طرحهای آثار باستانی و ابنیه اسلامی این طرحها از ساختمانها و کاشیکاریها و اشکال هندسی و تزئینی بناها الهام گرفته شده است. در طول تاریخ طراحان فرش در طرحهای اصلی دخل و تصرفاتی کرده و طرحهای فرعی را بوجود آورده اند. معروفترین این آثار عبارتند از مسجد شیخ لطف الله، محرابی کوفی، مسجد کبود، مقبره شیخ صفی، سردر امامزاده محروق، گنبد قابوس، مسجد شاه اصفهان، تخت جمشید، طاق بستان، طاق کسری(ایوان مدائن)، و زیرخاکی.   تلفیقی طرحهای این گروه به مرور زمان و با ادغام شدن طرحهای مختلف بوجود آمده است و دهها و بلکه صدها نوع از آن را می توان در میان مناطق مختلف ایران مشاهده کرد. برخی از طرحهای تلفیقی به جهت تلفیق زیبا و صحیح نقوش مختلف ازجذابیت بالایی برخوردارند. اما برخی از آنها ناشی از تلفیق نابهنجار چند طرح می باشند. گونه های مختلفی از طرحهای تلفیقی را می توان نام برد مانند لچک و ترنج تلفیقی ، تلفیقی دسته گلی ، تلفیقی گل فرنگ ، تلفیقی هندسی و...

رنگرزی انواع قالی

 برای بافت یک فرش، از نخ پشم ، کرک و یا ابریشم استفاده می شود، اما آنچه که این الیاف را دلپذیر می کند رنگرزی قبل از بافت است.

---

یکی از مهمترین خصوصیات قالی های ایرانی که آن را از سایر فرش های جهانی متمایز و ممتاز می کند ، کیفیت پشم بکار رفته در آن است.

پشم

در فلات پهناور ایران علی رغم خشکی نسبی آب و هوای آن، مراتع سرسبزی برای پرورش دام وجود دارد. در دامنه های کوه های البرز و رشته جبال زاگرس به ویژه در نواحی سنندج و کرمانشاه و نواحی شمال خراسان و بلوچستان و نقاط مرکزی ایران گوسفندانی پرورش می یابند که پشم های مرغوب آن ها در تهیه فرش های با دوام و پاخور بکار می روند.

نژادهای معروف گوسفندان ایران عبارتند از: قره گل، ماکوئی، سنجابی، کردی، افشاری، بلوچی، قزل، کلکوهی، مغانی، بختیاری، نائینی و سنگسری.

بیشتر گوسفندان ایران از نوع نژادهای با پشم ضخیم هستند و متجاوز از 65 تا 70 درصد پشم آن ها از نوع هتروتیپ HETEROTYPE است بر اثر این کیفیت تار پشم زبرتر، ضخیم تر و مستحکم تر بوده و کاملاً مناسب برای قالی بافی می باشد. قطر تار پشم نژادهای گوسفندان ایران بین 35 تا 50 میکرون (35 تا 50 هزارم میلی متر) و طول آن ها حتی تا 38 سانتی متر نیز می رسد.

گوسفندانی که در کوهستان ها و هوای معتدل پرورش می یابند نسبت به گوسفندان نقاط پست و مرطوب پشم های مرغوب تری تولید می کنند. هم چنین پشم هائی که در فصل بهار چیده شده باشند کیفیت بهتری نسبت به پشم های پائیزه دارند.

پشم های سفید رنگ خاصیت رنگ پذیری بهتری نسبت به سایر پشم ها دارند لذا بیشتر مطلوب رنگرزان هستند. ناگفته نماند رنگ پشم گوسفندان نژاد سفید روشن نیست بلکه در حقیقت نخودی و یا زرد روشن است. تنها پشم برخی از نژادها مانند گوسفندان سیستانی به طور کامل سفید و براق هستند که بعد از رنگرزی شفافیت و جلوه خاصی پیدا می کنند.

پشمی که برای بافت قالی انتخاب می شود باید دارای خصوصیات ویژه ای باشد. قطر پشم های مناسب برای قالی بافی در حدود 30 تا 40 میکرون (30 تا 40 هزارم میلی متر) است. از پشم معمولاً پرز و یا گوشت فرش بافته می شود ولی بافندگان ایلیاتی مانند قشقائی، بلوچ ها، تراکمه و طوایف لر تار و پود فرش های خود را نیز از پشم انتخاب می کنند.

پشمی که برای بافت قالی انتخاب می شود باید دارای خصوصیات ویژه ای باشد. قطر پشم های مناسب برای قالی بافی در حدود 30 تا 40 میکرون (30 تا 40 هزارم میلی متر) است. از پشم معمولاً پرز و یا گوشت فرش بافته می شود ولی بافندگان ایلیاتی مانند قشقائی، بلوچ ها، تراکمه و طوایف لر تار و پود فرش های خود را نیز از پشم انتخاب می کنند. به ندرت در گذشته نیز برخی از فرش های همدانی و بلوچی با پشم شتر بافته می شده است. تقریباً در تمام مراکز بافندگی ایران شیرازه های فرش را از جنس پشم انتخاب می کنند ( به استثنای فرش های ابریشمی). در فرش های لری و بلوچی گاهی نیز از موی بز برای این منظور استفاده می کنند.

در موارد معدودی در گذشته برخی از سوداگران و قالی بافان متقلب از الیاف سلولزی پشم نما مانند «کوپر آمونیوم ویسکوز» یا پشم های نامرغوبی که از صورت نخ خارج شده و دوباره رشته شده بودند و یا از پشم مردار در بافت فرش استفاده می نمودند. این گونه تقلبات که گاهی توأم با استفاده از رنگ های جوهری بود موجب آن شد که تا مدتی به شهرت فرش های ایران لطمه وارد شود.

پشمی که از گوسفند چیده می شود دارای مواد خارجی زیادی است که قبل از ریسندگی باید آن ها را از پشم جدا کرد. این مواد عبارتند از: چربی پشم (لانولین)، ادرار و عرق بدن حیوان که در روی پشم خشک شده و حاوی املاح پتاسیم و سدیم و اسیدهای معدنی و آلی می باشد و هم چنین شن و خاک و خاشاک و سوخته های داغ و باقی مانده روغن ها و مرهم هایی که برای التیام زخم بر روی بدن حیوان مالیده اند.

برای جدا کردن این مواد باید الیاف پشم را شست و شو نمود. بعد از این عمل باید آب پشم با دقت گرفته شده و در مکانی کاملاً تمیز به صورت یکنواخت خشک شود. این قبیل عملیات را یا با دست و یا در کارخانه های پشم شویی که با وسایل شستشوی مکانیکی و دستگاه های خشک کن مجهز هستند انجام می دهند.

بعد از مرحله خشک شدن پشم ها را می ریسند و سپس کلاف های حاصله را در کارگاه های رنگرزی به رنگ های مورد نظر در می آورند. عمل ریسندگی را یا با دست انجام می دهند (دست ریس) و یا اینکه در ماشین های مخصوص آنها را می ریسند که در این صورت پشم در مقدار زیاد و به صورت کاملاً یکنواخت رشته و تابیده می شود. پشم های دست ریس بیشتر در روستاها و مراکز قالی بافی ایلیاتی تهیه می شوند.

کرک

کرک یکی از مواد تشکیل دهنده قالی های ظریف و نسبتاً گران قیمت است. کرک در اصطلاح به پشم های نرمی که روی بدن گوسفند و بز و شتر روئیده و به هنگام شانه کردن بدن این حیوانات بین دندانه های شانه گیر می کنند گفته می شود.

با توجه به کثرت قالیچه های موجود در بازار که به غلط به قالیچه های کرکی معروف هستند به خوبی استنباط می شود که این تعداد قالیچه قاعدتاً نمی توانند از پشم هایی که بدین طریق مشکل بدست می آیند بافته شود بلکه پشم های ظریف خارجی مانند «مرینوس» هستند که پرز این قبیل قالیچه ها را تشکیل می دهند.

پنبه

الیاف پنبه ای در قالی بافی مورد مصرف زیاد دارند به طوری که تقریباً می توان گفت که تار و پود اکثر فرش های ایران از پنبه می باشد. یکی از امتیازات رشته های پنبه ای نسبت به انواع پشمی آن این است که چون آفت بید به خوردن آن تمایلی ندارد لذا فرش هایی که تار و پود آن ها از پنبه می باشد در صورتی که در معرض بید خوردگی قرار گیرند تنها پرز و یا گوشت آن ها از بین می رود و سوراخ و یا حفره ای در آن ایجاد نمی شود و در نتیجه به آسانی می توان طبقه جدیدی از پرز را از طریق گره زدن بر روی شبکه تار و پود فرش که سالم باقی مانده است به وجود آورد.

بافت فرش با مصالح ابریشمی کاری بسیار دقیق و پرزحمت است به این سبب همیشه فرش های گرانبها و با رج شمار بالا را با آن می بافند. گاهی از ابریشم برای برق و جلا دادن و برجسته نشان دادن طرح و نقش استفاده می کنند مانند فرش های گل ابریشم نائین، کاشان، تبریز و بیرجند و یا اینکه به عنوان تار و پود آن را به کار می برند (قالیچه های چله ابریشمی اصفهانی).

الیاف پنبه ای استحکام زیادتری نسبت به پشم دارند و هم چنین به دلیل خاصیت کشش کمتری که در مقایسه با الیاف پشمی دارند برای تار و پود قالی مناسب تر می باشند. پنبه ایران با خصوصیات ویژه ای که دارد برخلاف عدم قابلیتش برای بافت پارچه های ظریف برای تار و پود فرش های درشت بافت و متوسط بسیار مناسب است. از الیاف پنبه ای نمی توان برای پرز قالی استفاده کرد. در موارد بسیار نادری دیده شده است که پنبه را براق و ابریشم نما کرده و فرش های ابریشمی تقلبی از آن بافته اند. گاهی برای پود گذاری به جای پنبه از الیاف ویسکوز نیز استفاده می شود. برای تشخیص پنبه از ویسکوز بهترین طریقه این است که الیاف مشکوک را در آب خیس کنند. الیاف ویسکوز بعد از این عمل به سهولت پاره می شوند در حالی که پنبه مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد.

ابریشم

الیاف ابریشم یا از پیله کرم ابریشم بدست می آیند و یا بصورت مصنوعی تولید می شوند که البته نوع مصنوعی آن برای بافت فرش چندان مناسب نیست. الیاف ابریشمی در نسبت مساوی به قطر به مراتب مستحکم تر از الیاف پشمی می باشند.

بافت فرش با مصالح ابریشمی کاری بسیار دقیق و پرزحمت است به این سبب همیشه فرش های گرانبها و با رج شمار بالا را با آن می بافند. گاهی از ابریشم برای برق و جلا دادن و برجسته نشان دادن طرح و نقش استفاده می کنند مانند فرش های گل ابریشم نائین، کاشان، تبریز و بیرجند و یا اینکه به عنوان تار و پود آن را به کار می برند (قالیچه های چله ابریشمی اصفهانی).

معمولاً نسبت وزنی تار و پود و پرز در فرش های پشمی و ابریشمی با توجه به نوع بافت به شرح زیر می باشد. چله (تار) 20-12 درصد، خامه یا پرز 70-50 درصد. و به عنوان یک قاعده کم و بیش کلی می توان گفت که از صد در صد وزن فرش پانزده درصد آن چله، پانزده درصد وزن پود و بقیه (هفتاد درصد) مربوط به وزن پرز فرش می باشد.