فرش با تنوع طراحی و الهامات الهی در تار پود نخ های قطور و نازک زبان ندارد اماحرف می زند ریشه ندارد رشد کند اما باغ زیبایی است که گل های آن بدون آب هیچوقت پژمرده نمی شود و غنچه گلها و شاخه برگها در طول مدت سالیان پوسیده نمی شود ..الیافی گسترده بر زمین که دست آفریده های پر نقش و نگار ایرانی است ره آورد زندگی پر تلاش زنان و مردانی می باشد که با شوریدگی نگاره گرها، گرمی رنگ دل های پاک ممزوج شده است.این آفریده خواب دار گره خورده که قالی ایران نام دارد زیراندازی است که تار و پود آن نوازش دست های مردان و زنانی را دیده که بی شک زیبایی هنر آن ها را در فرش های دست باف مراغه می توان دید که دست زندگی بر آن نقش بسته است. فرش و قالیبافی مهم ترین هنر رایج در مراغه است که از شهرت ملی و آوازه جهانی برخوردار است. فرش مراغه همواره قافله سالار قالی ایران و پرچم دار ذوق و قریحه در جهان می باشد و هم اکنون بسیاری از نمونه فرش های این منطقه در موزه کشورهای مختلف به نمایش گذاشته شده است.
فرش با تنوع طراحی و الهامات الهی در تار پود نخ های قطور و نازک زبان ندارد اماحرف می زند ریشه ندارد رشد کند اما باغ زیبایی است که گل های آن بدون آب هیچوقت پژمرده نمی شود و غنچه گلها و شاخه برگها در طول مدت سالیان پوسیده نمی شود ..الیافی گسترده بر زمین که دست آفریده های پر نقش و نگار ایرانی است ره آورد زندگی پر تلاش زنان و مردانی می باشد که با شوریدگی نگاره گرها، گرمی رنگ دل های پاک ممزوج شده است.این آفریده خواب دار گره خورده که قالی ایران نام دارد زیراندازی است که تار و پود آن نوازش دست های مردان و زنانی را دیده که بی شک زیبایی هنر آن ها را در فرش های دست باف مراغه می توان دید که دست زندگی بر آن نقش بسته است. فرش و قالیبافی مهم ترین هنر رایج در مراغه است که از شهرت ملی و آوازه جهانی برخوردار است. فرش مراغه همواره قافله سالار قالی ایران و پرچم دار ذوق و قریحه در جهان می باشد و هم اکنون بسیاری از نمونه فرش های این منطقه در موزه کشورهای مختلف به نمایش گذاشته شده است. صنعت قالی بافی در مراغه اغلب به صورت کارگاهی در مناطق شهری و تک بافی در روستاها رواج دارد، تنوع فرش و خلاقیت در زمینه طرح و نقش از ویژگی های شاخص فرش های دست باف مراغه است، ثبت انواع طرح های متفاوت به صورت ذهنی و قلمی با حضور استادان و طراحان چیره دست مهم ترین شاخصه حضور هنر و صنعت و وجود قابلیت های موجود در مراغه است.شیوه بافت قالی در مراغه به صورت « ترکی بافت» و استفاده از پشم و ابریشم بوده و عمدتا به صورت فرش های زیرانداز و ابریشمی صادراتی در اندازه های متفاوت و نقشه های متنوع می باشد. تابلوفرش های بسیار زیبا و نفیس با طرح هایی از آیات قرآنی، مینیاتورهای ایرانی و تصاویری از طبیعت و چهره های افراد مختلف ( چهره بافی) است که ظرافت و دقت تابلو فرش های بافته شده در حدی است که تشخیص آن ها از عکس و پوستر به سختی امکان پذیر می باشد.نکته قابل ذکر در بافت تابلوفرش های هنری این است که بیشتر هنرمندان تابلوباف برای دستیابی به طیف های مختلف رنگی، پشم موردنیاز را خودشان رنگرزی می کنند و مهم ترین مرحله در بافت تابلو فرش، اجرای موفق همین مرحله است که باعث می شود ساخت و بافت قالی های حجمی که از توانایی ها و خلاقیت های هنرمندان قالی باف مراغه است در دنیا بی رقیب بماند.از زیبایی فرش ابریشم که بگذریم فرش ابریشم یکی از صادرات مهم کشور بشمار میرود مراغه دارای رتبه دوم در تولید آن میباشد ولی متاسفانه غالب این تولیدات به اسم فرش تبریز یا قم صادر میشود.وسود آن را تاجران خورده وبافندگان به زور روزگار خودرا با نان وپنیر( اگر آن هم باشد) سپری میکنند
و مهم ترین مرحله در بافت تابلو فرش، اجرای موفق همین مرحله است که باعث می شود ساخت و بافت قالی های حجمی که از توانایی ها و خلاقیت های هنرمندان قالی باف مراغه است در دنیا بی رقیب بماند.از زیبایی فرش ابریشم که بگذریم فرش ابریشم یکی از صادرات مهم کشور بشمار میرود مراغه دارای رتبه دوم در تولید آن میباشد ولی متاسفانه غالب این تولیدات به اسم فرش تبریز یا قم صادر میشود.وسود آن را تاجران خورده وبافندگان به زور روزگار خودرا با نان وپنیر( اگر آن هم باشد) سپری میکنند
سه ماده اولیه به نامهای تار، پود و پرز در بافت قالی مشارکت دارند: |
۱. تار عبارت از رشتههای موازی عمودی است که از پنبه، پشم و یا ابریشم تشکیل شده است. |
۲. پود عبارت از رشتههای موازی افقی است که از بین رشتههای تار میگذرد. جنس پود نیز ممکن است از پنبه، پشم و یا ابریشم باشد. |
۳. پرز عبارت از گوشت قالی میباشد که سطح خارجی قالی را میپوشاند و بهوجود آورنده طرح و رنگهای مختلف میباشد. پرز نیز ممکن است از پشم، کرک و یا ابریشم باشد. |
تار و پود قالیها در مراغه معمولاً از نخ پنبه تابیده شده است که به آن "ریس" میگویند و پرز از نخ پشم (خامه) است. نخ ابریشم نیز در برخی از قالیها و در بعضی از نقاط قالی بهویژه در سرترنجها و لچکیها به منظور زیبائی بهکار میرود. این قالیها به قالیهای گل ابریشم موسوم میباشند. گاهی از مواد دیگری مانند مو به جای پنبه در تار و پود و از کرک به جای پشم در پرز قالی استفاده میشود. ولی از نظر مقاومت و اقتصادی بودن ترکیب نخ پنبه در تار و پود و پشم در پرز قالی از سایر مواد بهتر، بادوامتر و متداولتر است. |
بهترین پشم، پشم بهاره میباشد که از روی بدن حیوان زنده چیده شود. این پشمها دارای طول بیشتری میباشند. پشمهای دباغی شده که با استفاده از مواد قلیائی از روی پوست جدا میشود، برای قالیبافی مناسب نیست. با توجه به اینکه گوسفندان بر روی خاکهای خشک و مرطوب و بر روی گیاهان میخوابند پشم آنها فوقالعاده کثیف و چرب میباشد. از این رو برای اینکه پشمها کاملاً تمیز شوند اولاً باید اجزای اضافی آنها حذف گردد، ثانیاً چربی آنها گرفته شود و ثالثاً برای اینکه به طور یکنواخت رنگ پذیر باشند، سه بار مورد شستشو قرار گیرند. یک بار قبل از پشم چینی و بار دیگر پس از پشم چینی و بعد از ریسندگی و با رسوم پس از رنگرزی که رنگهای جذب نشده شسته شوند. |
برای شستشوی پشم و نخ باید از شویندههای خاصی استفاده گردد که خاصیت قلیائی نداشته باشند. نوع پشم به کار رفته برای پرز باید از یک ضخامت متوسط انتخاب شود. از پشم فرفری و مجعد نباید استفاده گردد (پشمهای مجعد حالت فنری ندارند و بر روی هم میخوابند). |